Van’ın Çatak ilçesine 34 kilometre uzaklıktaki Uzuntekne Mahallesi İçimli mezrası Kaniya Bekan mevkisinde 2 yıl evvel yürütülen yüzey araştırmaları sırasında tespit edilen ve 3 bin 200 yıl öncesine ilişkin olduğu bedellendirilen nekropol alandaki hafriyat çalışmaları devam ediyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesi ve Müze Müdürlüğünün başkanlığında, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Kısmı Hekim Öğretim Üyesi Gulan Ayaz’ın bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmalarda akademisyenler yer alıyor.

Kültür Varlıkları, Müzeler Genel Müdürlüğü ve Van Büyükşehir Belediyesinin de takviyesiyle “Kaniya Bekan Nekropolü” olarak isimlendirilen alanda hafriyat yapan akademisyenler, duvarları taşlarla örülmüş 3 oda ve 4 örme mezar tespit etti.

Bu mezarlarda bulunan yaklaşık 400 insan iskeletinden 30’unda, beyin ameliyatı (trepanasyon) izine rastlandı.

Mezarların 3’ü dromoslu oda, 4’ü de örme mezar halinde. Çok sayıda gömünün olduğunu, ölüye çanak yahut çömlek içinde yemek bırakıldığını, süs eşyalarıyla gömüldüklerini tespit ettik. Mezarlarda tıpkı vakitte insan iskeletleriyle karışmış köpek gömüsü gördük. Mezar girişlerinde küçükbaş hayvan iskeletlerine rastlamamız akla adak sunma geleneğini getiriyor. Alandaki çalışmalarımız devam edecek.

“Antropolojik açıdan kıymetli bulgular elde ettik”

Van YYÜ Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Yılmaz da 3 yıldır devam eden çalışmalarda antropolojik açıdan değerli bulgular elde ettiklerini anlattı.

Antik çağlarda kafatası ameliyatlarında oluk açma, kesme, delme ve kazıma usulleri kullanılıyordu. Bu nekropolde 4 tekniğin de kullanıldığını tespit ettik. Bizim için çok değerli. Bölgede beyinle ilgili nörolojik bir hastalık ya da salgın yaşanmış olabilir. Bireyler 4 yolla ameliyat edilmiş. Ameliyat olanların yüzde 60’ı düzgünleşmiş. Bu da ameliyatların çok başarılı yapıldığını gösteriyor. Türkiye’de bu kadar çok kafatası ameliyatının yapıldığı tek yerin Kaniya Bekan Nekropolü olduğunu söyleyebiliriz. Hastalara gerekli kıymet verilmiş. Ameliyatların genelde kafatasının sağında, solunda ve ensede yapıldığını gördük.

Mezarlardan çıkarılan kemiklerin laboratuvar ortamında ayrıntılıca inceleneceğini bildiren Yılmaz,

Antropolojik tahliller yapılacak. Yaş ve cinsiyetleri belirlenecek. Daha sonra kemiklere bulaşmış hastalıklarla ilgili çalışma yürüteceğiz. Ağız ve dişleri inceleyerek bireylerin nasıl beslendiğini ortaya çıkartacağız. Bebeklik ve çocuk devrinde geçirdikleri hastalıklarla ilgili çalışmalarımız olacak. Birçok bilgiye ulaşmayı hedefliyoruz.

ifadelerini kullandı.