İsrail-Filistin sorunu,

20. yüzyılın başlarından günümüze kadar devam eden uzun ve karmaşık bir anlaşmazlıktır. Kökleri 1897’deki Birinci Siyonist Kongre’ye kadar uzanan bu sorun, temelde Filistin’de Yahudi ulusal yurdunun kurulması ve bölgedeki Arap nüfus arasındaki çatışmadan kaynaklanmaktadır.

1917 yılında İngiltere Dışişleri Bakanı Balfour Bildirisi ile Filistin’de Yahudiler için bir vatan kurulması vaadinde bulunması, Filistinlilerin topraklarının bir kısmının Yahudilere verilmesiyle sonuçlanmıştır. Bunun üzerine Filistin’deki Arap nüfus, Yahudi göçü ve toprak satışlarına karşı çıkmaya başlamıştır.

1948 yılında İsrail’in kurulmasıyla birlikte İsrail-Arap savaşları başlamış, bunun sonucunda Filistinliler topraklarının önemli bir kısmını kaybetmiş ve Gazze Şeridi ve Batı Şeria’ya sürülmüşlerdir. Filistinlilerin bu “felaket” olarak adlandırdıkları olay, İsrail-Filistin sorunun temel nedenidir.

Güncel Durum

Günümüzde İsrail, Gazze Şeridi ve Batı Şeria’yı işgal altında tutmaktadır. Filistinliler, işgal, sömürge politikaları, sınırlamalara ve baskılara maruz kalmaktadır. Özellikle Gazze Şeridi’ndeki Filistinliler, İsrail’in abluka ve yıkıcı saldırıları nedeniyle ağır yaşam koşulları altında yaşamaktadır.

Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırıların ardından İsrail’in Gazze’ye başlattığı saldırılar, çatışmaların yeni bir boyut kazanmasına neden olmuştur. Bu saldırılarda 40 binden fazla Filistinli hayatını kaybetmiştir.

İsrail-Filistin çatışmasının çözümü için başlıca iki seçenek tartışılmaktadır:

İki Devletli Çözüm: İsrail ve bağımsız bir Filistin devletinin yan yana barış içinde yaşaması. 10
Tek Devletli Çözüm: İsrail ve Filistin topraklarının tek bir demokratik devlet çatısı altında birleşmesi.
Ancak, her iki çözüm de şu ana kadar hayata geçirilememiştir. Taraflar arasındaki güç dengesizliği, İsrail’in işgal politikaları ve Filistinlilerin temel haklarının ihlali, sorunun çözümünü zorlaştırmaktadır.

Sonuç olarak, İsrail-Filistin sorunu, uzun bir geçmişe sahip, karmaşık ve hassas bir anlaşmazlıktır. Taraflar arasındaki derin güvensizlik, toprak paylaşımı, güvenlik kaygıları ve Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkı gibi sorunların çözümü zor görünmektedir. Ancak uluslararası toplumun arabuluculuğu ve baskısı ile kalıcı ve adil bir çözüme ulaşılabileceği umut edilmektedir.