Osmanlı İmparatorluğu’nda milliyetçilik, 19. yüzyıl ortalarında belirgin bir siyasal doktrin olarak ortaya çıkmaya başladı. Bu süreçte, özellikle 1789 Fransız Devrimi’nin etkisi büyük rol oynadı. Milliyetçilik, farklı etnik grupların kendi kimliklerini ve bağımsızlıklarını talep etmesi ile şekillendi.

İlk önemli milliyetçi hareketler, Sırp İsyanları ile başladı. Bu isyanlar, Osmanlı topraklarındaki Slav toplulukları arasında milliyetçi duyguları körükledi. Ardından, Karadağ Prensliği’nin ortaya çıkışı ve diğer Balkan uluslarının bağımsızlık mücadeleleri, milliyetçilik akımının yayılmasına zemin hazırladı (1)(5).

Osmanlı Devleti, farklı din, dil, ırk ve kültürlerden oluşan bir toplumu bir arada tutmaya çalışırken, bu çeşitlilik içerisindeki ayrılıkların milliyetçi bir kimliğe dönüşmesi, imparatorluğun siyasi dinamiklerini de etkiledi (3). Müslüman unsurlar arasındaki milliyetçi bağımsızlık hareketleri, 19. yüzyılın sonlarına doğru daha da belirginleşti (5).

Sonuç olarak, Osmanlı İmparatorluğu’nda milliyetçilik, içsel ve dışsal faktörlerin bir araya gelmesiyle şekillenmiş ve bir dizi bağımsızlık hareketine yol açmıştır.